Her insanın içerisinde kıskanma duygusu vardır. Bunu yok edebilmek mümkün değil ama dizginlemek ve kıskançlık krizlerinin irademize ipotek koymasının önüne geçilebilir. Eskiler, kıskanmayın ama imrenin derler. Bizden daha iyi, başarılı ve de çalışkan birini kıskanmak yerine ona imrenmek çok daha sağlıklı bir durumdur. Kıskançlık, karşı tarafa düşmanlık yapmaya neden olabilir. Ancak imrenmek, onunla beraber çalışıp, onun gibi olmaya vesiledir. Tabi iş hayatının sıkı rekabetçi atmosferi ve herkesin birbirinin ayağına basıyormuş hissine kapıldığı bir yerde imrenmek yerine kıskanmak çok daha fazla öne çıkan bir duygudur.
Kıskançlık Neden Yaşanır?
İş hayatında kıskanılan kişilere bakıldığı zaman üst rütbeli kişilere yakın, onlarla iyi diyalog halinde olan, işinde başarılı ve yüksek maaş alan kişilerden oluşur. Bu kişilerin kıskanılmasının asıl nedeni ise, rekabettir. İnsanların birbiri ile rekabet etmesinin teşvik edilmesiyle ortaya gizli bir düşmanlık çıkabilir. Bu da, başarılı olan kişilerin kıskanılması ve bu kıskançlığın ise iş ortamındaki atmosferi bozması söz konusu olabilir. Bazı kişilerde kıskanmaya yönelik duygu eğilimi güçlüdür. Bu kişilerin aile içerisinde de rekabete tabi tutulması ve anne babanın çocuğunu başka çocuklarla kıyaslaması gibi davranışlara maruz kalan kişilerde kıskanma eğilimi daha yoğun hissedilebilir.
Hastalıktan dolayı ortaya çıkan kıskançlık durumları da vardır. Paranoyak tipli insanlar durduk yere kıskanabilir. Daha doğrusu kıskanmak için kendilerine neden ve sebep üretebilir. Bu tip kişilerin hem aile hem de iş hayatları sorunludur ve çoğu zaman da kötü neticelenir.
Paranoyak kıskançlık hastaları, iş arkadaşlarının her hareketini ve davranışı farklı şekilde yorumlar ve kendisine karşı cephe alınıldığını sanabilir. Bu kişilerin etrafındaki başarıları insanlara karşı davranışları sert ve saldırgan olur.
Kıskançlıkla Mücadele Edilebilir Mi?
Öncelikle şunu ifade edelim. Kıskanma duygusu insanda var olan ve doğru yönetilmesi halinde faydalı olabilecek bir duygudur. Ancak kıskançlık krizleri nedeniyle insanlarla iletişimi sorunlu hale dönüşen, kendini yiyip bitiren ve işe yaramaz olduğuna kanaat getiren cinsten bir kıskançlık büyük problemdir.
Sağlıklı düşünme yetisini kaybettiren ve aşırı strese yaratıcı bu durumun ortadan kaldırılması için kıskançlığa karşı kılıcın çekilmesi lazımdır. Peki ne yapılabilir?
- Kıskançlıkla ilgili kabulün onaylanması reçetenin uygulanması açısından ilk gösterilmesi gereken kararlılıktır. Bunu başarmış olmanız daha sağlıklı bir iş ve sosyal hayata adım atmanızı kolaylaştıracak. Kıskanıyor musun? Hem de çok fazla… O zaman reçeteyi uygulamak için kararlılığını sürdür.
- İnsan korkularından kurtulmak için korkusunun üzerine gitmesi gerekir. Köpekten korkan birisinin köpeklerle dost olması halinde korkusunu aşabileceği bir gerçektir. Kıskançlıkla ilgili ilk önemli reçetedeki usul de buna benzerdir. Kıskanılan kişilerle ne olursa olsun iletişimi devam ettirmek. Onların hangi yönlerinin kıskanıldığını tespit etmek ve neden bu duruma karşı kıskançlık gösterildiğini tespit etmek. Eğer kıskanılan kişiye karşı açığa çıkan bir davranış modeli varsa onu terk etmeye çalışmak. Böylece kıskanılan kişilere veya davranışlara yönelik ortaya çıkan tepki ve duygular çok daha normal hale gelmeye başlar.
- Kıskançlığın altında yatan nedenlerden biri kişinin kendisini beğenmemesi ve benlikle ilgili sıkıntılarıdır. Ancak kişi bunun farkında olmayabilir ve çevresindeki gördüğü iyi insan ve davranışlara karşı olağan olmayan tepkiler ve duygular besleyebilir. Dolayısıyla, aşırı kıskanan kişilerin kendilerine karşı bir sorgulama içerisine girip; hangi yönlerini beğenmediğini, yeteneklerinin ne olduğunu veya neleri yapmayı hayal ettiğini tespit etmesi gerekir. Başka insanlarda tezahür eden davranışlara karşı verilen kıskançlık tepkisi, onun kendi elimizden ortaya çıkması gerektiğine olan inancımızdır. Ancak bu durumu beyhude bir kıskançlığa dönüştüren nedenin ne olduğunun anlaşılması lazımdır. Çünkü insan, başkasından sadır olan davranışlın kendisi için de mümkün olacağını düşünebilir ve bunu başaracak sebepleri aramaya koyulur. Kıskanan ise, sebepleri aramak yerine beyhude bir kıskanma çabası içerisine girer ve tembelliğini sürdürür. Kıskandığı insana karşı da yanlış hareketlerde bulunabilir.
- Bazı işletmelerdeki rekabet yıkıcıdır, bazılarında ise çok daha yapıcı bir rekabet vardır. Bu tür işletmelerde sosyal ilişkiler ve arkadaşlıklar desteklenir. Herkesin kendi yeteneklerini ve bilgilerini arkadaşları ile paylaşması teşvik edilir. Bu atmosfer ve durum her çalışanın kendisini sürekli yenilemesine ve alanının en iyisi olmasına teşvik eder. Ancak arkadaşlarını geçmek için değil, onlara daha faydalı olabilmek için bir çaba vardır. Yıkıcı rekabetin olduğu yerlerde ise, arkadaşlıklar samimi ve içten değildir. Bazı kişiler kendilerini değersiz hissedebilir, dışlanmış ve saygıyı hak etmeyen çalışan olarak görür. Bu ise, kıskançlık doğurur. Yıkıcı ortam içerisinde kalan kişilerin ya iş ortamını değiştirmesi gerekir, ya da, kendilerini değersiz hissettiren nedenleri irdeleyip, sorunların üzerine gitmeyi deneyebilir. Bilgi eksikliği sorunsa bilgi edinmek, fiziki görünüm problemse de imaj sahibi olmak gibi çözümlere başvurulabilir.
- İş hayatındaki en temel kıskançlık nedenlerinden biri de kıyaslama retoriğidir. Sürekli kendisini başkasıyla kıyaslayan insanın başarılı olması mümkün olmaz. Kendine odaklanmayı beceremeyen insanlar, kendilerinden kaçmak ve başkasına sığınmak isteyenlerdir. Bu ruh halinin birden fazla sebebi olabilir. Sorun her ne ise, kendine odaklanmayı ve sevmeyi başararak ilerlemeyi ilke edinmek gerekir.
Beyaz Yakarış
Dört duvar arasına sıkışan, bilgisayarla yaşayan, e-postalar ile boğuşan beyaz yakalıların dünyası.
