Nijer‘de meydana gelen darbe tüm dünyanın gözünü bu bölgeye dikti. Özellikle Mali ve Burkina Faso’daki darbelerden sonra askeri varlığını Nijer‘e çeken Fransa ile tarihinin en büyük insansız hava aracı (İHA) üssünü Nijer‘e inşa eden ABD’nin Sahel’deki varlığı hiç olmadığı kadar tehdit altında.
ABD, FRANSA VE AB ÜLKELERİNİN PERSONELİ BULUNUYOR
Nijer‘de 26 Temmuz’da askerin yönetime el koyması sonrasında ülkede askeri gücü bulunan Batılı müttefiklerin bölgedeki geleceği belirsiz bir hal aldı. Mali’de yaklaşık 10 yıl süren Barkhane Operasyonunu geçen sene sonlandıran Fransa, operasyonun hava üssü olarak kullanılan Niamey 101’i kullanmaya devam ediyor. Başkent Niamey’deki Uluslararası Dori Hamani Havalimanı yakınlarında yer alan “Niamey 101 Hava Üssünde” ABD ve Fransız askerleri birlikte görev yapıyor.
Yaklaşık 800 ABD ve 1500 Fransız askerinin konuşlandığı üsse, AB ülkelerinin askeri ve sivil eğitim misyonlarına ait personel de yer alıyor.
NELER VAR NELER…
Niamey 101’de 8 adet Mirage 2000D savaş uçağı, 4 adet MQ-9 Reaper Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA), 1 adet Boeing C-135FR ikmal uçağı, 1 adet Lockheed C-130 Hercules askeri nakliye uçağı, Eurocopter Tiger taarruz helikopterleri ve NH90 askeri helikopterler de dahil geniş bir hava filosu uçuş yapıyor.
ABD’NİN EN BÜYÜK İHA ÜSSÜ
ABD’nin de Sahra çölünün güney ucundaki Agadez kenti yakınlarında “Niger Air Base 201” isimli bir İHA üssü bulunuyor. Niger 201, ABD’nin Cibuti’deki daimi üssünden sonra Afrika’daki en büyük ikinci üssü konumunda yer alıyor. İnşaatı ve finansmanı ABD’ye, mülkiyeti ise Nijer ordusuna ait üs, yüksek teknolojili uydu iletişim sistemleriyle 2019’dan bu yana hizmet veriyor. Nijer devletinden 10 yıllığına kiralanan Niger 201, ABD’nin en büyük ve en pahalı İHA üssü olarak kabul ediliyor.
İNŞASI İÇİN 110 MİLYON DOLAR HARCANDI
İnşası için 110 milyon dolar, yıllık bakımı için ise 30 milyon dolar harcayan ABD, söz konusu üssü, Sahel’deki ana istihbarat ve gözetleme merkezi olarak kullanıyor. 25 kilometrekarelik bir alana kurulan üssün, MQ-9 Reaper ve C17 nakliye uçakları da dahil geniş bir İHA/SİHA filosuna sahip olduğu biliniyor. Nijer’de toplamda 1000 askeri bulunan ABD, darbeden sonra hava sahasının kapanması nedeniyle üsten şimdilik uçuş yapamıyor.
AB ASKERLERE EĞİTİM VERİYOR
Batılı ülkelerin ilişkilerinin, cunta hükümetlerinin görevde olduğu Mali ve Burkina Faso ile bozulması, AB’nin Nijer ile işbirliğini bir gereklilik haline getirdi. Bu kapsamda AB, şubat ayında, 3 yıl görev yapacak AB Askeri Ortalık Misyonu Nijer’i (EUMPM Niger) hayata geçirdi. Nijer ordusuna eğitim ve danışmanlık hizmeti sunma amacı güden misyonda 50 ila 100 askerin görev yapması planlandı. Alman Parlamentosu, mayısta misyona toplamda 60 asker gönderme kararını kabul etti ve ilk etapta 3 asker konuşlandırdı. Estonya da darbeden bir gün önce, 25 Temmuz’da EUMPM Nijer’e 5 asker yollamak istediğini duyurdu.
Öte yandan, AB’nin güvenlik güçlerine 2012’den bu yana insan hakkı temelli eğitimler verdiği “EUCAP Sahel Niger” isimli sivil bir eğitim misyonu da bulunuyor. İtalya da 2018’de başlattığı “Nijer İkili Destek Misyonu (MISIN)” kapsamında Nijerli askerleri eğitiyor. İtalya’nın MISIN ve EUMPM Niger misyonlarında Niamey’de 350 personeli görev yapıyor. AB’nin Nijer ile güvenlik alanındaki işbirliklerini askıya alması sonrası bu misyonlarının devam edip etmeyeceği ise belirsizliğini koruyor.
Dört duvar arasına sıkışan, bilgisayarla yaşayan, e-postalar ile boğuşan beyaz yakalıların dünyası.